تعاریف اولیه فن آوری اطلاعات و کامپیوتر

تالیف: محمد رضا شکری

ICDL چيست؟
گواهينامه بين المللي كاربري رايانه يا International Computer Driving Licence (ICDL) مجموعه 7 دوره در زمينه كامپيوتر است كه دارنده آن مي تواند در سطح عمومي  (و نه تخصصي) از كامپيوتر استفاده نمايد. اين مدرك در 140 كشور جهان مورد پذيرش قرار گرفته و در ايران نيز بر اساس برنامه ICT دولت براي كارمندان دولت اجباري شده است.

كامپيوتر چيست؟
كامپيوتر دستگاهي است الکترونيکي و از قطعات الکترونيکي, داراي حافظه و قابل برنامه ريزي كه قادر است عمليات رياضي و منطقي را با سرعت بالا بر روي داده ها انجام دهد و نتيجه را به كاربر ارائه كند.
به عبارت ديگر كامپيوتر دستگاهي است كه بتواند سه عمل زير را انجام دهد :
➢ دريافت داده
➢ پردازش داده
➢ اعلام نتيجه پردازش (به صورت اطلاعات)

كامپيوتر يك سيستم است!
از آنجا كه ”به مجموعه عناصر و اجزاي مرتبط به هم كه در مجموع يك هدف خاص را دنبال مي كنند سيستم گفته مي شود“، مي توان كامپيوتر را هم يك سيستم دانست كه داراي :
*  ورودي
*  فرآيند (Process)
*  خروجي
است. در اين سيستم داده هاي اوليه ورودي و نتايج به دست آمده در اثر پردازش ، خروجي را تشكيل مي دهند.
گاهي نتايج حاصل از سيستم به عنوان ورودي سيستم مورد استفاده قرار مي گيرد که به آن بازخورد(Feedback) گفته مي شود.

تقسيم بندي علوم مختلف كامپيوتر
علوم كامپيوتر به طور كلي به 3 دسته تقسيم مي شود :
الف- سخت افزار
به كليه اجزاي فيزيكي و قابل لمس كامپيوتر، سخت افزار مي گوييم. مثل مانيتور و ماوس
ب- نرم افزار
به كليه برنامه هايي كه براي ارتباط با كامپيوتر و استفاده از آن طراحي شده اند نرم افزار گفته مي شود (مثل برنامه ويندوز) و  به علم طراحي اين برنامه ها علم نرم افزار مي گويند.
ج- ميان افزار:
به تجهيزات خاصي كه از تركيب سخت افزار و نرم افزار ايجاد شده اند، ميان افزار گفته مي شود. مانند آي سي ها ROM كه در عمل راه اندازي كامپيوتر نقش مهمي دارند.

فن آوري اطلاعات (IT)
به علم استفاده از كامپيوتر در جهت ايجاد و نگهداري داده ها و ارائه به موقع اطلاعات، فن آوري اطلاعات گفته مي شود. به بيان ديگر فن آوري  استفاده از كامپيوتر به جاي  عملياتي كه قبلا دستي انجام مي شده است.
به طور كلي به هر نوع فن آوري كه براي دريافت ، ذخيره سازي ، پردازش، انتقال و ارائه اطلاعات بر بسترهاي ارتباطي (عمدتا با استفاده از كامپيوتر و مخابرات) به كار مي رود، فن آوري اطلاعات مي گويند. اين  فن آوري دو ويژگي عمده دارد:
1. از بين رفتن فاصله ها
2. کامپيوتري شدن سيستمهاي ارتباطي

انواع كامپيوتر (از لحاظ قدرت پردازش و اندازه)
از لحاظ قدرت پردازش, بزرگي و سرعت,كامپيوترها به چهار دسته تقسيم مي شوند:
➢  ابر كامپيوتر (Super Computer)
امكانات، حافظه و قدرت پردازش فوق العاده زيادي دارند و در امور فضايي، دفاعي و پروژه هاي بسيار بزرگ علمي و تحقيقاتي استفاده مي شوند.
➢ كامپيوتر بزرگ (Mainframe Computer)
در مراكز تجاري بزرگ، دانشگاهها و برخي مراكز دولتي كه حجم محاسباتي بسيار زياد دارند استفاده مي شوند. مانند ابر کامپيوترها مي توانند به کامپيوترهاي ديگر هم سرويس بدهند.
➢ كامپيوتر كوچك (Mini Computer)
در مراكز تجاري، دانشگاهي و برخي مراكز دولتي كه حجم محاسباتي متوسط دارند استفاده مي شوند.
➢ ريز كامپيوتر (Micro Computer) يا PC
كامپيوتري كه فقط يك يا دو  پردازنده دارد.
تذكر: هرچه از سمت بالا به پايين ليست حركت كنيم، اندازه، سرعت، قيمت و تعداد كاربران و تعداد پردازنده ها كه همزمان مي توانند از کامپيوتر استفاده كنند كاهش مي يابد.

انواع ريز كامپيوتر
ريز كامپيوترها از لحاظ ظاهر , اندازه و قدرت پردازشي به پنج دسته زير تقسيم مي شوند :
➢ كامپيوترهاي روميزي (Desktop)
براي كار در يك محل ثابت و بر روي ميز طراحي شده و از برق شهري استفاده مي كنند. به آنها PC هم گفته مي شود. مجموعه مباحث ما در مباني و ويندوز XP بر روي اين نوع كامپيوتر است.
➢ كامپيوترهاي كيفي يا روپايي (Laptop):
از لحاظ امكانات و نوع كار مثل كامپيوترهاي  روميزي هستند ولي با برق باطري هم كار مي كنند.
➢ كامپيوتر دستي (Palmtop)
كوچكتر از كامپيوتر كيفي است ، با يك دست مي توان آن را نگهداشت ، از لحاظ امكانات از دو نوع بالا ضعيف تر است.
➢ همكار شخصي ديجيتال (PDA)
از انواع قبلي كوچكترند، به جاي صفحه كليد و ماوس از قلم نوري بهره مي گيرد و از نظر قدرت پردازش كوچكتر است.

➢دستگاههای تلفن همراه دارای پردازنده و سیستم عامل

توجه : از بالا به پايين ليست، قدرت پردازش، ظرفيت كاهش يافته و قيمت افزايش مي يابد