زردي چشمانتان را جدي بگيريد - آنچه بايد درباره هپاتيت بدانيد

گروه سلامت: آيا تاكنون هپاتيت گرفته ايد يا كسي را در اطرافيانتان مي شناسيد كه دچار اين بيماري شده باشد؟! چه كساني بيشتر در معرض اين بيماري هستند و رفتار شما با اين افراد چگونه است و چطور مي توانيد خود را از سرايت اين بيماري ايمن كنيد؟!
شايد باور نكنيد اگر بگوييم هپاتيتA يكي از بيماري هاي شايعي است كه بيش از 90 درصد مردم به آن مبتلامي شوند. بله آمار بالايي است ولي براي راحت كردن خيال شما بايد گفت كه اين نوع از هپاتيت، بيماري خود محدود شونده اي است كه خود به خود با گرفتن زردي مختصر و بدون مصرف دارويي بهبود مي يابد و به دليل مزمن نبودنش جاي هيچ گونه نگراني باقي نمي گذارد.
براي آشنايي بيشتر با اين بيماري، دكتر محمد كعبه منور، متخصص بيماري هاي عفوني و عضو هيات علمي دانشگاه، به سوالات «جام جم» پاسخ مي دهد.
هپاتيت به معني التهاب بافت كبد است كه اين التهاب مي تواند از علل مختلفي نشات بگيرد ولي آنچه كه به صورت عام مورد توجه است التهاب ويروسي بافت كبد است كه عاملش ويروس ها هستند.
دكتر كعبه منور با اشاره به اين كه داروها، بيماري هاي عروقي و باكتري ها نيز مي توانند كبد را دچار التهاب كنند، هپاتيت را به چند بخشA ،B ،C ،D ،E ،F و G تقسيم مي كند.

هپاتيت A و B
هپاتيت نوعA با خوردن غذا يا نوشيدن آبي كه با ترشحات انساني آلوده شده باشد، ايجاد مي شود. گفته مي شود ويروس هپاتيتA وE معمولااز طريق آب هاي آلوده و غذا وارد بدن مي شوند، دكتر كعبه منور دراين باره مي گويد: اين نوع هپاتيت از طريق دهان انتقال مي يابد و خودمحدودشونده است كه با رعايت اصول بهداشتي مي توان از اين بيماري مصون ماند (تنها مورد خطر اين نوع هپاتيت در زنان باردار مشهود است) .
وي همچنين خاطرنشان مي كند: در هپاتيت نوعB بيشترين راه انتقال از طريق انتقال خون (مادر به جنين) و سرسوزن هاي آلوده صورت مي گيرد كه خوشبختانه با اجراي طرح واكسيناسيون اجباري اين واكسن، آمار بالاي 4 درصدي مبتلايان به 2 درصد كاهش يافته است.
گفتني است، مي توان با غربالگري مادران باردار تا حد زيادي از اين بيماري پيشگيري كرد و حتي با تجويز دارو پس از تولد نوزاد، از پيشرفت اين بيماري در مادر و كودك جلوگيري به عمل آورد.

هپاتيت C
انتقال خون، سرنگ و سوزن هاي مشترك و تماس هاي جنسي از راه هاي انتقال اين نوع از هپاتيت است كه متاسفانه بيشترين آمار از هپاتيتC به افرادي كه اعتياد تزريقي دارند يا با سوزن هاي مشترك، اقدام به خالكوبي مي كنند، اختصاص دارد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه با اعلام اين مطلب، رعايت بهداشت، بيماريابي و درمان بيماري را از راه هاي جلوگيري و پيشرفت بيماري ذكر كرده و اظهار مي كند: از ميان هپاتيت ها، انواعD ،E ،F وG از شيوع كمتري برخوردارند.
آمار نشان مي دهد كه 90 درصد از افراد، قبل از اين كه به 18 سالگي برسند، هپاتيت هايA وB را بدون اين كه از آن مطلع شوند، تجربه كرده اند و اكنون با توجه به وضعيت بهداشتي، اين روند روبه كاهش است.

هپاتيت D
اين نوع از هپاتيت همزمان با هپاتيتB منتقل مي شود و فردي كه دچار هپاتيتB است و بيماري وي از كنترل خارج شده است، مستعد هپاتيتD مي شود.
اين پزشك متخصص با بيان اين مطلب مي افزايد: علائم بيماري بسته به شرايط متفاوت است و در صورتي كه بيماري به صورت حاد تظاهر كند، شروعش با بي اشتهايي، آبريزش، كوفتگي بدن و علائمي شبيه سرماخوردگي است كه پس از گذشت چند روز ادرار پررنگ مي شود و ناحيه سمت راست قسمت فوقاني شكم دردناك و فرد دچار تهوع و گاه زردي سفيده چشم مي شود.

عوارض بيماري
تحقيقات نشان مي دهد كه از هر چند هزار نفر فرد مبتلايك نفر دچار كماي كبدي و اغما و تظاهرات خونريزي دهنده و تهوع مي شود.
دكتر كعبه منور مي افزايد: آنچه در هپاتيت ها خطرناك است، «مزمن» شدن آنهاست كه بيشتر در هپاتيت نوعC مشهود است؛ در صورتي كه عامه مردم بر اين تدبير اشتباهند كه هپاتيت نوعB اين حالت را به وجود مي آورد.
وي در ادامه ابراز مي كند؛ تقريبا 60 درصد از مبتلايان به هپاتيت نوعC به سمت مزمن شدن مي روند كه با علائم درگيري كبدي به صورت كوچك شدن كبد، بزرگ شدن طحال و آب آوردن شكم و بدون اطلاع از بيماري با مزمن شدن هپاتيت به پزشك مراجعه مي كنند.

هپاتيت B يا سرطان كبد؟!
درمان بيماري بستگي به درجه و نوع آن دارد؛ ولي معمولاوقتي هپاتيت مزمن شده باشد، با تكه برداري از كبد و با توجه به شدت بيماري، مراحل درمان آغاز مي شود.
به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه، اكثر مردم بر اين انديشه اند كه با ابتلابه هپاتيتB ، دچار سرطان كبد شده اند؛ در صورتي كه در 90 درصد مواقع افراد مبتلابه اين نوع از هپاتيت، درمان مي شوند و فقط 10 درصد از بيماران به سوي مزمن شدن مي روند كه از اين آمار نيز 3 درصد (3 نفر از مبتلايان) دچار هپاتيت مزمن و «سيروز كبدي» مي شوند.
هپاتيتC نيز همانند ساير انواع بيماري درمان هاي خاص خود را دارد و اين در شرايطي است كه فرد در مراحل انتهايي بيماري مراجعه نكرده باشد؛ ولي اگر نسج كبد از بين رفته و علائم سيروز ظاهر شود، ديگر كاري جهت درمان نمي توان انجام داد.
به گفته اين متخصص عفوني، سيروز به مرحله انتهايي بيماري كبدي گفته مي شود كه سطح كبد چروك و نهايتا از بين مي رود.

خود را در برابر هپاتيت واكسينه كنيد
در حال حاضر واكسني كه در كشور ما مورد استفاده است، واكسن هپاتيت نوعB است كه طي 3 نوبت (حال، يك ماه بعد و 6 ماه بعد) تزريق مي شود كه در صورت لزوم فرد 10 سال بعد احتياج به تزريق مجدد آن دارد.
دكتر كعبه منور با اشاره به اين كه 98 درصد از افراد با اين واكسيناسيون ايمن خواهند شد، در پايان يادآور مي شود؛ افراد با رعايت نكات بهداشتي، عدم مصرف آب و غذاي آلوده و عدم استفاده از سرنگ مشترك در خالكوبي ها و ساير مواردي كه باعث خونريزي مي شوند، هيچ گاه دچار بيماري مهلك هپاتيت نخواهند شد.