زردی در کودکان

زردی علامتی از یك بیماری زمینه ای است و سبب زرد رنگ شدن پوست و سفیدی چشم ها می شود. این وضعیت به دلیل حضور رنگ دانه زرد صفراوی در خون ایجاد می شود. این رنگ دانه به طور طبیعی بر اثر تخریب سلول های قرمز خونی پیر شده ایجاد می شود. اما در برخی بیماری ها، این رنگ دانه در خون تجمع یافته و سبب زرد شدن رنگ پوست می شود، برخی شرایط احتمالی كه سبب بروز این وضعیت می شوند عبارت اند از : هپاتیت ( التهاب كبد) ، انسداد یا ناهنجاری در مجاری صفراوی، و برخی از انواع كم خونی .

تغییر رنگ پوست اغلب با تیره شدن ادرار همراه است. این پدیده به این علت اتفاق می افتد كه رنگ دانه انباشته شده در خون به داخل ادرار سرریز می كند. همچنین ممكن است همراه این علائم ، مدفوع نیز كمرنگ شود ؛ زیرا دیگر رنگ دانه ای برای تیره كردن رنگ مدفوع روده وجود ندارد.

زردی همچنین در یك سوم نوزادان در طی هفته اول بعد از تولد دیده می شود. این زردی ،" زردی فیزیولوژیك " نام دارد. تقریباً در تمام این نوزادان هیچ بیماری زمینه ای وجود ندارد وعلت بروز آن تنها این است كه كبد و دستگاه گوارش كودك در حال تطابق یافتن با زندگی خارج رحمی است. زردی فیزیولوژیك در نوزادانی كه شیرمادر می خورند بیشتر دیده می شود و بعد از بررسی های لازم توسط پزشك ، اغلب نكته نگران كننده ای یافت نمی شود.

علائم احتمالی:

زرد رنگ شدن پوشت و سفیدی چشمها، ادرار قهوه ای تیره ، مدفوع كمرنگ ، تهوع و كاهش اشتها.

نخستین اقداماتی كه شما می توانید انجام دهید:

1- در صورت زرد شدن پوست كودك و ادرار و مدفوع ، كودك را جهت یافتن تغییر رنگ بررسی كنید؛

2- در صورتی كه كودك بدحال و بی اشتهاست، جهت جلوگیری از كم آب شدن بدن به وی مقادیر زیادی مایعات بدهید؛

3- بهداشت را در مورد كودك كاملاً  رعایت كنید ؛ زیرا ممكن است كودك شما مبتلا به هپاتیت باشد كه مسری است؛

4- در صورت وجود زردی در كودك هرچه سریع تر با پزشك خود تماس بگیرید. كودك مبتلا به زردی باید حتماً توسط پزشك بررسی شود؛ زیرا مقادیر بالای "بیلی روبین" ( ماده ای دفعی است كه در اثر تجزیه گلبول های قرمز در كبد تولید می شود و از طریق مدفوع دفع می شود ) در خون می تواند به ارگانهای داخلی آسیب برساند، همچنین هر نوع بیماری زمینه ای باید تشخیص داده شود:

اقداماتی كه پزشك انجام می دهد:

- پزشك بیماری های زمینه ای را تشخیص داده و آنها را به طور مقتضی درمان می كند. اگر كودك مبتلا به هپاتیت باشد، ممكن است لازم  باشد از سایرین جدا شود؛

- پس از برطرف شدن زردی ممكن است لازم باشد كودك تا چند هفته مرتب ویزیت شود تا هرگونه عارضه احتمالی تشخیص داده شود.

اگر لازم است كودك تحت رژیم غذایی خاصی باشد، حتماً رژیم وی را رعایت كنید؛ كودك ممكن است از این كه ناچار به استراحت و رژیم غذایی خاصی است خسته و افسرده شود، پس سعی كنید وی را سرگرم كرده و با او همدردی كنید.

هپاتیت

هپاتیت عفونتی است كه سبب التهاب كبد می شود. یك نوع از این بیماری یعنی "هپاتیت ب" می تواند در دوران بارداری توسط مادر به جنین و یا از طریق خون آلوده منتقل شود. شایعترین نوع آن كه بسیار مسری است " هپاتیت آ" نام دارد كه ویروس آن در مدفوع فرد مبتلا دیده می شود. اگر دست ها پس از رفتن به دستشویی به خوبی شسته نشوند، ویروس می تواند به راحتی از طریق آلوده كردن آب و غذا منتقل شود. این ویروس در خون و بزاق نیز یافت می شود. نخستین علامت ابتلا به هپاتیت كاهش اشتها، سپس علائم شبیه به سرماخوردگی و به دنبال آن زردی است كه پوست و سفیدی چشم را درگیر می كند. سایر علائم عبارت اند  از: تیرگی ادرار و كمرنگ شدن مدفوع.

هپاتیت به خودی خود به ندرت یك بیماری جدی در بین كودكان است ؛ اما چون به راحتی می تواند به سایر اعضاء خانواده یا مدرسه منتقل شود باید هرچه سریع تر درمان شود.

علائم احتمالی:

- كاهش اشتها، علائم شبیه آنفلوانزا شامل سردرد ، تب و درد مفاصل ، زرد رنگ شدن پوست، ادرار قهوه ای تیره و مدفوع كمرنگ.

نخستین اقداماتی كه شما می توانید انجام دهید:

1- اگر مشاهده كردید كه كودك بی اشتها شده و علائم شبیه آنفلوانزا در او ایجاد شده، پوست، ادرار و مدفوع او را جهت یافتن هر نوع تغییر رنگ بررسی كنید؛

2- اگر كودك از غذا خوردن امتناع می كند و اگر به هپاتیت مشكوك هستید از رفتن كودك به مدرسه جلوگیری كنید

به طور متناوب آب میوه رقیق شده و محلول مایع درمانی خوراكی (ORS) به او بدهید تا آب بدن و انرژی وی را حفظ كنید؛

3- اگر به هپاتیت مشكوك هستید از رفتن كودك به مدرسه جلوگیری كنید؛

4- بهداشت را در مورد كودك خود كاملاً  رعایت كنید. مطمئن شوید كه كودك پس از رفتن به دستشویی دستان خود را می شوید . حوله، ملحفه و ظروف غذای وی را از وسایل بقیه افراد خانواده جدا كنید؛

5- در صورت شك به هپاتیت بخصوص در صورت بروز زردی هرچه سریعتر با پزشك خود مشورت كنید.

- تا شش ماه پس از ابتلا به هپاتیت ممكن است علائمی مانند خستگی ، ضعف تمركز و بدخلقی وجود داشته باشد. این علائم خود به خود رفع می شود، بنابراین فقط سعی كنید كودك را درك كرده و با او به ملایمت رفتار كنید.